Karaköy’de
Bankalar Caddesi ile Kart Çınar Sokak’ın kesiştiği yerde bulunan Kamondo Merdivenleri
görenleri büyülüyor ve akla böyle güzel bir yapının kim tarafından yaptırıldığı
ve neden yaptırıldığı sorusunu getiriyor.
Mimari bilinmese de yaptıran kişi biliniyor.
1870-80 yılları arasında yapılan Galata ile Pera arasındaki yokuşu inip çıkmak hayli zor olduğu
için bu dönemde buna en ideal çözüm yolu kısaltan bir merdiven yaptırmak olmuş.
Böylece merdiveni kullanan insanların hayır duası da alınmış olabilir.
Kamondo
merdivenleri’nin mimari yapısında Neoklasik ve Ampir tarzlar bir araya gelip farklı bir tarz oluşturmuşlar.(Eklektik)
Helezoik yapıda olan merdivenin zikzak şeklinde olmasının sebebi ise yukarıdan düşen
birinin aşağıya kadar düşmesini engellemek olduğu düşünülüyor.
Günümüzde
ise Aşıklar merdiveni olarak anılan Kamondo merdivenleri, oradan geçen herkesin
ilgisini çeken bir mimari.
Merdivenleri
yaptırtan Kamondo ailesinden bahsetmeden geçmemek gerekir.
1492’de
İspanya’dan kaçan ABRAHAM_SALOMON önce İtalya’ya daha sonra İstanbul’a
yerleşir. Salomon-Jacob Kamondo ve oğulları Isaac ve Abraham Salomon
1815’de “Ishak Kamondo ve Şurekası” adlı
bir banka kurarlar.
Merdivenleri boş yakalamak imkansızdı
Osmanlı
Devleti’nin çöküş zamanında Kırım savaşını finanse ederek karşılığında,
Şirket-i Hayriye ve Dersaadet Tranvay Şirketi’ne ortak olurlar.
Isaac
1832’de vebadan ölünce miras kalan banka ile Abraham-Salomon, Osmanlı vezirlerinden Mustafa
Reşit Paşa ve Ali Fuat Paşalara da borç vermeye devam etmişler.
Abraham
Kamondo, Kamondo merdivenlerine ek olarak sinagoglar, dispanserler ve okullar kurmuştur.
Abraham
Kamondo, Yahudi toplumunun çağa ayak uydurması için Türkiye’de Allince
Israelite okullarının açılmalarını sağladı. Bu okullar, Fransızca eğitim
veriyordu.
1869
yılında aile Fransa’ya göç ettiller.
1873
yılında Abraham Kamondo Paris’te vefat edince vasiyeti üzerine ölmeden önce
Hasköy’de yaptırdığı anıt mezara II. Abdülhamitin de katıldığı devlet töreni
ile gömülmüştür.
Bankanın
yönetim merkezin, Paris’e taşıdılar. Torunları Nisim ve Avram Kamondo dedelerinin
izinden yürüdüler ve Paris sosyetesinin önemli isimleri arasında yer aldılar. Günümüzde,
Paris’deki Monceau’da bulunan evleri biriktirdikleri değerli eşyaların
sergilendiği müze olmuştur.
Ayrıca
Louvre müzesine , çok değerli resim koleksiyonlarını bağışlamışlardır.
Maalesef
bu ailenin soyu günümüze kadar gelmedi. Nisim’in torunu Beatrice, son Kamondo
kabul edilir. II.Dünya savaşı yıllarında toplama kampına gönderildi.
Kamonda
ailesi hakkında kitaplar yazılmıştır.
Benim
de ilgimi çeken Kamondo ailesinin hikayesine kısaca değindim fakat bu aile
hakkında hem Türkiye’de hem de Fransa’da kitaplar yazılmış. Daha detaylı
bilgiler için o kitapları da inceleyebilirsiniz.
KAMONDO MERDİVENLERİNİ ARAŞTIRIKEN VE FOTOĞRAF
ÇEKERKEN ÇOK KEYİF ALDIM
SİZLERE DE PATİ PATİ GEZİLER DİLERİM 😊
